Klordioksit Nedir?
Klordioksit klor değildir, özel uygulamalarla bir klor ve iki oksijen atomunun birleşiminden elde edilen tamamen farklı bir kimyasal bileşiktir. Doğada kendiliğinden bulunmaz. Çok güçlü bir oksitleyici olduğundan bilinen en güçlü dezenfektanlardan biridir. Bakteri, virüs, mantar, yosun, parazit, küf ve mayaların yok edilmesinde %100 başarı sağlar. Suda çok hızlı çözünen bir gazdır. Klordioksit’in patojenleri öldürmesindeki başarısının sırrı oldukça kararsız bir yapıda olmasıdır. Tüm patojenler elektron verme eğiliminde olduğundan, Klordioksit gibi oksitleyici ajanlar, bu elektron kaynaklarından kolayca elektron alabilen kimyasal bileşiklerdir. Bununla birlikte sağlıklı dokular ve oksijenle beslenen mikroorganizmalar Klordioksitten etkilenmezler.
Özellikleri
Klordioksit klora benzer koku ve görünüm özelliklerine sahip olmasına karşın, gerek kimyasal gerekse davranış olarak bazal klordan tamamen farklı bir yapıya sahiptir. Klordioksit son derece küçük, kararsız ve çok güçlü bir moleküldür.
Avantajları
- Bilinen en güçlü oksidanlardan biridir
- Geniş pH aralığında çalışır, suyun pH'ından etkilenmez
- Çok geniş etki spektrumuna sahiptir (bakteri, virüs, mantar, yosun, parazit, küf, maya vb.)
- Halihazırda oluşmuş biyofilmleri yok ettiği gibi biyofilm oluşmasını engeller
- Patojenler tarafından asla bağışıklık geliştirilemez
- Ağır metalleri (demir, manganez vb.) hızla okside ederek ortamdan uzaklaştırır
- Sudaki kötü kokuyu ve kötü tadı yok eder (fenoller, alg vb.)
- Stabildir, kapalı su sistemlerinde rezidüel koruma sağlar
- Korozif değildir (Su ile seyreltildiğinde)
- Kanserojen değildir
- Çevrecidir, doğada su ve tuza dönüşür
- Ekonomiktir, çok düşük dozlar ile kısa zamanda patojenleri imha eder
- Lejyonella için bilinen en etkili ve ekonomik çözümdür
- Kokusuzdur, durulama gerektirmez (Su ile seyreltildiğinde)
- Ortamda oluşan kötü kokuları yok eder
- Amonyakla ve azotlu bileşikler ile reaksiyona girmez
- Bromit ile reaksiyona girmediğinden bromat ve bromatlı yan ürünler oluşmaz
- Sudaki aldehit, siyanür, nitrojen ve sülfür bileşiklerini nötralize eder
- Klorla karşılaştırıldığında etki gücü yaklaşık 3 kat daha fazladır
- Klor gibi kloramin ve THM oluşumuna neden olmaz
- Giardia (tek hücreli canlılar) ve Cryptosporidium'lara karşı son derece etkilidir
- Klorla karşılaştırıldığında Giardiaları 5 kat daha hızlı inaktive eder
- Serbest radikal oluşturan tek biyosittir
- Serbest radikal oluşturabildiği için son derece hızlı sporsidal etki gösterir
Su ile Etkileşimi
Klordioksitin en önemli özelliklerinden biri de su ile temasındaki yüksek çözünürlük oranıdır. Özellikle soğuk suda söz konusu çözünürlük daha da artmaktadır. Klordioksit suyla temas edince hiçbir şekilde hidrolize olmaz, bunun yerine solüsyon içinde çözülmüş gaz formatında kalır. Zamanla yok olacak olan Klordioksit gazı, hava yoluyla tamamen buharlaşır. Bu da Klordioksitin rezidüel (kalıntısal) etkisinin olmadığı anlamına gelmektedir.
Oksitleyici Etkisi
Klordioksitin benzersiz bir oksidan olmasının en önemli sebebi, kendine özgü elektron değiştirme mekanizmasıdır. Klordioksit, organik moleküllerin elektron açısından en verimli merkezlerine saldırmaktadır.
Klordioksit, bu elektron transferinden sonra kendisi de zararsız bir oksitleyici olan Klorit'e (ClO2-) indirgenir.
Klordioksit, Ozon ve Klorür gibi aşırı reaktif olmak yerine, sadece Sülfür, Amin Türevi Maddeler ve bazı aşırı reaktif organik maddelerle reaksiyona girmektedir, oksidasyon gücü son derece düşüktür. Düşük oksidasyon gücü sayesinde, dünyada bilinen en düşük korozif etkili dezenfektan olan Klordioksit, oksidasyon potansiyeli açısından ise bilinen en güçlü oksitleyicidir.
Bilinen tüm dezenfektanların oksidasyon güçleri ve kapasiteleri incelendiğinde, Klordioksitin en düşük dozlarda bile son derece etkili olduğu görülmektedir.
Aşağıda yer alan oksidasyon gücü ve oksidasyon kapasitesi tablosu, Klordioksitin en etkili aynı zamanda en az korozif dezenfektan olduğunu bilimsel olarak da açıkça ortaya koymaktadır.